Những năm gần đây, thành phố đã triển khai nhiều giải pháp nâng tầm lễ hội, xây dựng các sản phẩm du lịch độc đáo để thu hút du khách... 

Lễ hội Nghinh Ông Cần Giờ là một trong những sự kiện văn hóa đặc sắc, từ năm 2017 đã được nâng cấp lên thành lễ hội cấp thành phố, do Ban tổ chức các ngày lễ lớn TP Hồ Chí Minh chủ trì tổ chức. Để thu hút sự quan tâm, chú ý của du khách trong và ngoài nước, thành phố tập trung mở rộng phần hội với nhiều hoạt động ý nghĩa, đặc sắc bên cạnh bảo tồn bản sắc của phần lễ. Đến với Lễ hội Nghinh Ông Cần Giờ, du khách có nhiều cơ hội lựa chọn trải nghiệm các hoạt động văn hóa, nghệ thuật dân gian, truyền thống, như: Chương trình thuyền hoa đăng, thả đèn trên biển; bắn pháo hoa trên biển; chương trình nghệ thuật, giao lưu vọng cổ, đờn ca tài tử; giải điền kinh bãi biển dành cho thanh thiếu niên; đua xuồng chèo; biểu diễn lân sư rồng, xiếc đường phố… Tâm điểm là chương trình giao lưu nghệ thuật với hình ảnh làng quê Cần Giờ gần gũi, thân thương, những ngư dân vượt khó kiên cường bám biển đánh bắt, nuôi trồng thủy, hải sản và hình ảnh quân dân Rừng Sác dũng cảm, mưu trí trong kháng chiến... Đó là những sản phẩm du lịch giải trí đậm chất văn hóa, truyền thống vùng biển Cần Giờ, tạo dựng không gian văn hóa hoài niệm, gần gũi với mọi người.

leftcenterrightdel
  Biểu diễn nghệ thuật truyền thống tại Lễ hội Nghinh Ông Cần Giờ năm 2019.

Ẩm thực biển Cần Giờ là sản phẩm được du khách ưa chuộng. Những đặc sản biển hấp dẫn như: Cá dứa một nắng, dừa nước Cần Giờ, các loại hải sản ở vùng biển Cần Giờ đã nổi tiếng xưa nay. Các má, các chị ở đây không chỉ nấu ăn ngon mà còn khéo léo giới thiệu những món ăn, đặc sản quê hương bằng những câu chuyện dân gian độc đáo được lưu truyền qua các thế hệ ngư dân Cần Giờ. Càng đi sâu xuống các tuyến đường, khu phố, xóm, ấp trong không gian lễ hội, du khách càng bị lôi cuốn vào nhiều hoạt động văn hóa dân gian, văn hóa văn nghệ, thể thao quần chúng do chính ngư dân thể hiện, như: Biểu diễn cờ người, đua xuồng chèo, đua cà kheo... Chị Võ Thị Lan, ngụ tại thị trấn Cần Thạnh, huyện Cần Giờ tâm sự: "Các hoạt động tại lễ hội là những nét văn hóa sinh hoạt hằng ngày của ngư dân nên tùy khả năng của mình, ai cũng có thể tham gia được. Những ngày diễn ra lễ hội thực sự là những ngày tết của người dân Cần Giờ".  

Theo ông Lê Minh Dũng, Chủ tịch UBND huyện Cần Giờ, chủ trương mở rộng phần hội đã góp phần nâng tầm Lễ hội Nghinh Ông Cần Giờ; khơi dậy tiềm năng, sức sáng tạo của mọi tổ chức, cá nhân, góp phần gìn giữ, phát huy giá trị truyền thống, lịch sử văn hóa huyện Cần Giờ nói riêng và TP Hồ Chí Minh nói chung. Lễ hội còn là dịp để ngư dân trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất, nuôi trồng, đánh bắt hải sản, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, thu hút khách du lịch đến Cần Giờ.

Tuy nhiên, để lễ hội văn hóa này được khai thác, phát triển xứng tầm còn rất nhiều việc phải làm. Thực tế, không ít du khách, đại biểu chỉ đến dự lễ khai mạc còn các diễn viên, vận động viên cũng chỉ tham gia hết nội dung biểu diễn, thi đấu của mình là ra về. Nguyên nhân là do cơ sở vật chất, hạ tầng phục vụ các hoạt động chưa được chỉnh trang, chủ yếu tận dụng sân bãi tự nhiên mang tính phong trào. Các khách sạn, nhà hàng phục vụ khách cũng chưa đồng bộ. Hạ tầng giao thông, hệ thống dịch vụ hạn chế, gây khó khăn cho du khách di chuyển, sinh hoạt cá nhân. Một số hoạt động mới chỉ ở mức phong trào, chưa đủ sức thu hút du khách…

Không chỉ Lễ hội Nghinh Ông Cần Giờ, một số phần hội tại các lễ hội văn hóa khác của thành phố cũng còn những hạn chế. Không ít phần hội chưa đi sâu vào khai thác, lột tả bản chất, đặc trưng văn hóa của lễ hội đó mà thường mang những nét tương đồng, na ná nhau nên không làm nổi bật chủ đề, đặc trưng văn hóa lễ hội, thiếu sức hấp dẫn, dễ gây nhàm chán. 

Bà Nguyễn Thị Thanh Thúy, Phó giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao thành phố cho biết, ngành chức năng thành phố sẽ phối hợp với các viện, trường đại học nghiên cứu phát triển phần hội ở các lễ hội theo hướng phong phú, đa dạng, đặc trưng. Các hoạt động tập trung mô phỏng, tái hiện truyền thống, phong tục tập quán, nếp sống của người dân qua các thời kỳ, bảo đảm vừa có tính nghệ thuật chuyên sâu gắn với hoạt động mang tính cộng đồng, vừa có tính dân gian, hiện đại. Cần tiếp thu tinh hoa văn hóa thời kỳ hội nhập quốc tế, tích cực ứng dụng công nghệ, xây dựng không gian văn hóa, không gian cộng đồng tại các lễ hội, thỏa mãn nhu cầu thưởng thức văn hóa, giải trí của người dân, du khách, góp phần quảng bá, gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc.

Bài và ảnh: DUY HIỂN