Ngày ấy, ông Huỳnh Đảm là giao liên mật của Cục Hậu cần Khu 9, bị địch bắt đày ra Côn Đảo 7 năm; còn ông Nguyễn Văn Ẩn là chiến sĩ quân báo tại chiến trường Khu 5, bị địch bắt tháng 12-1970, sau đó bị đày ra Côn Đảo. Cả hai đều bị giam tại trại cấm cố số 6, rồi sang trại số 7. CCB Huỳnh Đảm kể: Trại cấm cố được anh em tù gọi là chuồng cọp. Ở đó, chúng tôi bị hành hạ, đánh đập dã man; điều kiện sống vô cùng khắc nghiệt. Thế nhưng, suốt những năm tháng dài, chúng tôi vẫn giữ vững khí tiết người chiến sĩ cách mạng.
    |
 |
|
Cựu chiến binh Nguyễn Văn Ẩn (bên phải) và người bạn tù năm xưa Huỳnh Đảm. |
Có một chi tiết mà đến nay những người bạn tù cùng thời với ông Đảm vẫn nhớ mãi. Vào một sáng mùa hè năm 1973, người tù Nguyễn Văn Ẩn cùng anh em tù quyết liệt phản đối chính sách hà khắc của bọn cai ngục; đấu tranh chống chào cờ ngụy, đòi thực hiện dân sinh, dân chủ cho tù nhân... Suốt 23 ngày đấu tranh liên tục, không khoan nhượng với bọn cai ngục, trại giam số 7 đã buộc chúng chấp nhận một số yêu sách của tù nhân. Thế nhưng, tên “chúa ngục” Côn Đảo lúc đó là Nguyễn Văn Vệ, ra lệnh cho bọn cai ngục đàn áp dã man tất cả trại tù khu A6, A7 và các chuồng cọp để trả thù. Quyết không nhượng bộ, phản đối đàn áp, người tù Nguyễn Văn Ẩn đã mài một bên thẻ tù bằng kim loại sắc như một lưỡi dao. Khi bọn cai ngục đến, ông đứng thẳng dậy, quát vào mặt bọn chúng: “Tụi tao sẽ mổ bụng của mình để cả thế giới biết sự thật về nhà tù Côn Đảo”. Nói rồi, ông lấy thẻ tù đã được mài sắc, rạch vào bụng, máu tuôn xối xả ngay trước mặt những kẻ ác ôn... Bọn cai ngục hoảng sợ, hứa sẽ cải thiện cho tù nhân ăn uống và sinh hoạt tốt hơn.
Tháng 2-1974, đồng chí Nguyễn Văn Ẩn được trao trả tự do tại thị xã Lộc Ninh và được tổ chức đưa về căn cứ Trung ương Cục miền Nam, tiếp tục an dưỡng rồi chuyển về làm công tác quân báo ở Khu 5.
Sau ngày giải phóng miền Nam, đồng chí Nguyễn Văn Ẩn được phân công về phụ trách công tác vật tư nông nghiệp, là Phó tổng giám đốc Công ty Vật tư Nông nghiệp, thuộc Bộ Nông nghiệp-Phát triển nông thôn. Năm 1991, ông được điều vào TP Hồ Chí Minh, đảm nhiệm Tổng giám đốc Công ty Xuất nhập khẩu nông sản và Vận tải.
Sau nhiều năm tham gia làm kinh tế, CCB Nguyễn Văn Ẩn về nghỉ hưu tại phường Tân Quy, đảm nhiệm Chi hội trưởng Chi hội CCB Khu phố 2. Với trách nhiệm và tình cảm đồng chí, đồng đội, ông luôn tận tâm giúp đỡ, chăm lo cho hội viên cả về vật chất lẫn tinh thần, chia sẻ khó khăn giúp hội viên ổn định cuộc sống. Nhờ đó, ông được các hội viên tin yêu, quý mến. CCB Nguyễn Văn Ẩn tâm sự: “Cuộc sống vô thường, nghĩa tình mới là vốn quý! Còn sức khỏe thì đóng góp được gì cho đồng đội tôi luôn sẵn lòng!”.
Bài và ảnh: PHẠM BÁ NHIỄU