Mới đây, Sở Giáo dục-Đào tạo (GD-ĐT) thành phố tổ chức chung kết Hội thi “Lớn lên cùng sách” lần thứ 4, năm học 2018-2019. Hội thi được triển khai rộng rãi ở các trường thuộc 24 quận, huyện, thu hút đông đảo học sinh tham gia. Theo cô Cao Thị Tú Anh, Chuyên viên Sở GD-ĐT thành phố, đây là cách để giáo dục văn hóa đọc cho học sinh, giúp các em từng bước hình thành thói quen đọc sách, tìm hiểu tài liệu để làm đẹp tâm hồn, làm giàu kiến thức và tích lũy kỹ năng sống, kỹ năng ứng xử có văn hóa ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
Các mô hình khác, như: Trường THCS Quang Trung (quận 4) phát động phong trào “Tiếp sách giúp bạn đến trường”, xây dựng tủ sách dùng chung, tập hợp nhiều đầu sách hay phục vụ giáo viên, học sinh; Trường Tiểu học Lạc Long Quân (quận 11) kết hợp tổ chức thư viện với phòng nhạc cụ truyền thống, tạo điều kiện cho học sinh tiếp cận tác phẩm qua các hình thức sân khấu hóa; Trường Tiểu học Hoàng Diệu (quận Thủ Đức) xây dựng phòng trưng bày sách, tư liệu lịch sử cùng nhiều hình ảnh sinh động để học sinh tham quan, đọc sách trong giờ nghỉ giải lao; Trường THPT Trần Nguyên Hãn (quận 5) xây dựng khu “Bảo tàng Bác Hồ”, trưng bày sách, ảnh, tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh để học sinh đọc, tham quan, tìm hiểu trong giờ ngoại khóa…
Cũng với mong muốn xây dựng văn hóa đọc, Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật-Chi nhánh TP Hồ Chí Minh đã nhiều lần phối hợp với đoàn thể địa phương tổ chức giới thiệu, quảng bá sách, mời gọi các tầng lớp nhân dân tham gia. Đặc biệt, với nỗ lực của chính quyền và ngành văn hóa thành phố, hội sách và đường sách TP Hồ Chí Minh trở thành điểm đến yêu thích của bạn đọc trên địa bàn. Bà Quách Thu Nguyệt, Phó giám đốc Công ty đường sách TP Hồ Chí Minh, cho rằng: Sự kết nối đặc biệt của đường sách với trường học, sở, ngành, các đơn vị xuất bản, phát hành đã tạo nên sự đa dạng, hấp dẫn của đường sách, thu hút hàng triệu lượt bạn đọc trong 3 năm. Đây là một cách thiết thực để xây dựng, phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng.
Tuy nhiên, hình thành văn hóa đọc không phải một sớm, một chiều và cũng không phải chỉ là trách nhiệm của nhà trường, nhà sách, nhà xuất bản. Theo ông Lê Hoàng, Phó chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, thói quen đọc sách phải được hình thành từ nhỏ, do tiếp nhận từ cha mẹ, người thân trong gia đình; rồi sau đó là từ thầy, cô ở trường học. Thế nhưng, càng trong xã hội hiện đại với sự phát triển của công nghệ thông tin thì thói quen đọc sách càng suy giảm. Ít có bậc phụ huynh nào làm gương cho con học tập thói quen đọc sách. Mặc dù biết rất rõ giá trị của sách nhưng người ta vẫn chưa dành thời gian để đọc sách mỗi ngày. Cho nên, khơi dậy, hình thành và phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng là điều vô cùng cần thiết. Đây không chỉ là trách nhiệm của ngành chức năng TP Hồ Chí Minh mà còn đòi hỏi sự nhiệt tâm, đồng lòng của cả xã hội để đọc sách trở thành hoạt động thường xuyên, một nhu cầu văn hóa của mỗi người.
Bài và ảnh: CHÂU GIANG