Từ trung tâm TP. Hồ Chí Minh, đi đường bộ theo hướng Đông Nam khoảng gần 50 km là tới Khu di tích rừng Sác. Nếu chọn phương tiện giao thông đường thủy thì phải hành trình men theo sông Sài Gòn, Lòng Tàu, Soài Rạp cũng để đến rừng Sác. Để vào sâu bên trong Chiến khu rừng Sác, du khách phải chờ thủy triều lên, rồi mới đi ca nô vào được. Len lỏi theo những nhánh sông nhỏ khoảng 5km là đến vùng lõi rừng Sác.
Dưới tán rừng ngập mặn, một không gian nhỏ tái hiện Chiến khu rừng Sác năm xưa. Một phần cuộc sống và chiến đấu của bộ đội đặc công Đoàn 10 đã hiện ra qua những tiểu cảnh tái hiện sở chỉ huy, hội trường, trạm xá, khu hậu cần, khu chế tạo vũ khí, những căn hầm trú ẩn… Nằm ở trung tâm khu di tích là Đài tưởng niệm liệt sĩ rừng Sác. Đây cũng chính là bức thông điệp cho muôn đời sau về sức sống, sự chiến đấu, hy sinh anh dũng con người nơi đây với tinh thần "quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh"- những con người còn rất trẻ, khi hy sinh tuổi mới đôi mươi.
    |
 |
|
Mô hình khu y tế trong Khu di tích chiến khu rừng Sác. |
Khách tham quan sẽ ấn tượng hơn với những bức tượng, khu vực hộp hình mô phỏng về sinh hoạt, chiến đấu của các chiến sĩ đặc công được tạo dựng sinh động. Đó là cảnh bộ đội đặc công đang trình bày phương án và hạ quyết tâm tập kích phá hủy mục tiêu, là một đội mình trần, quần ngắn đang chuẩn bị vũ khí chiến đấu, hay ở bìa rừng, người chỉ huy đang giao nhiệm vụ và tiễn các chiến sĩ ra trận... Hay đó là cảnh chiến sĩ đặc công dũng cảm đánh nhau với cá sấu trên đường thực hiện nhiệm vụ. Gian khổ, vất vả là vậy nhưng trong hơn 9 năm (từ năm 1966 đến năm 1975), cán bộ, chiến sĩ Đoàn 10 đã đánh gần 600 trận lớn nhỏ, loại khỏi vòng chiến đấu 6.200 tên lính Mỹ, ngụy; đánh chìm và đốt cháy 356 tàu, thuyền chiến đấu; bắn rơi 29 máy bay trực thăng; thiêu huỷ hàng trăm triệu lít xăng dầu của địch... Địch đã trút xuống rừng Sác hơn 2 triệu tấn bom đạn và hơn 4 triệu lít chất diệt cỏ khiến cánh rừng nhiều nơi trơ trụi, cuộc chiến sinh tử của cán bộ, chiến sĩ nơi đây lại càng cam go hơn bội phần. Và di chứng của chất độc ấy còn ảnh hưởng đến hôm nay.
Hơn 43 năm sau ngày thống nhất đất nước, Chiến khu rừng Sác đã được tạo dựng thành một điểm tham quan hấp dẫn có giá trị lịch sử và giáo dục về truyền thống chiến đấu dũng cảm của quân và dân ta nói chung, nhất là của vùng đất Sài Gòn-Gia Định, Nhà Bè xưa kia. Đặc biệt, từ năm 2005, Khu di tích rừng Sác (Cần Giờ) đã được công nhận là Di tích Lịch sử cấp Quốc gia. Ghé thăm Khu di tích rừng Sác sẽ là trải nghiệm thú vị, khó quên của bất kỳ ai khi về với mảnh đất cách mạng Cần Giờ.
Bài và ảnh: THƯ LÊ