Phạm vi quản lý đô thị bao gồm các đối tượng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, như: Quản lý đất đai, môi trường tự nhiên, cơ sở hạ tầng, nhà ở, dịch vụ đô thị, kinh tế… Các đối tượng này cần được quản lý thống nhất, gắn kết trong một chiến lược và kế hoạch phát triển đồng bộ. Trong đó, phát triển hạ tầng phải đi đôi với quy hoạch đô thị hợp lý, có tầm nhìn sâu rộng. Tuy nhiên, việc phát triển hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông, xây dựng cơ bản chưa thực sự phù hợp với thực tiễn phát triển của thành phố. Công tác quy hoạch cũng chưa theo kịp, một số đồ án thiếu khả thi nên thường bị điều chỉnh theo yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội. Với tốc độ đô thị hóa mạnh mẽ như hiện nay, đòi hỏi công tác quy hoạch phải đi trước một bước và có tầm nhìn bao quát để bảo đảm tính ổn định, lâu bền.

TP Hồ Chí Minh đang phải đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình phát triển đô thị. Bên cạnh những vấn đề “nóng” như: Áp lực tăng dân số cơ học nhanh, triều cường, ngập úng, kẹt xe, ô nhiễm môi trường…, thì nhu cầu năng lượng và cơ sở hạ tầng cho nền công nghiệp số… đang đòi hỏi công tác quy hoạch phải đổi mới, thiết thực gắn với một hệ thống hạ tầng hoàn chỉnh, đồng bộ. Theo GS, TS Nguyễn Trọng Hòa, chuyên gia quy hoạch đô thị, có 3 hạn chế lớn trong công tác quy hoạch, đó là: Giao thông, ngập lụt và môi trường ô nhiễm; trong đó, hạ tầng giao thông đang là vấn đề nan giải cần thời gian khắc phục, nhưng trong quá trình xử lý phải bảo đảm tính hiệu quả của những khu vực quy hoạch mới gắn kết hạ tầng với quy hoạch phát triển đô thị, không để lặp lại sự tách rời đã tồn tại từ nhiều năm trước.

Gần đây, ngành xây dựng và ngành giao thông vận tải thành phố đang đẩy nhanh công tác xây dựng và hoàn thành các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm để dần khép kín hệ thống hạ tầng giao thông đô thị trên địa bàn. Ông Lý Khánh Tâm Thảo, Quyền trưởng phòng Hạ tầng kỹ thuật (Sở Quy hoạch Kiến trúc thành phố), cho rằng: Những dự án này phải phù hợp với quy hoạch tổng thể thành phố. Hiện nay, cấu trúc dân số chủ yếu mở rộng từ trung tâm với mô hình nhà ở đơn lẻ chưa hiệu quả, gây áp lực về giao thông và nhu cầu đầu tư hạ tầng kỹ thuật. Do vậy, quá trình phát triển hạ tầng, triển khai đề án, nhất là hạ tầng giao thông công cộng, nhà ở, phân bổ dân cư cần căn cứ quy hoạch tổng thể để điều chỉnh, triển khai mới hạn chế được những bất cập.

CHÂU GIANG