Là một trong số những di tích lịch sử nổi tiếng cả nước được xây dựng năm 1928, chợ Bình Tây năm nay đã tròn 90 tuổi. Nổi tiếng là chợ đầu mối bán sỉ lớn của TP Hồ Chí Minh với nhiều loại hàng được bán sỉ sang thị trường Campuchia và các nước. Đồng thời cũng là một công trình kiến trúc cổ mang tính văn hóa, lịch sử, từ lâu chợ đã trở thành một trong những điểm tham quan thu hút khách du lịch khi đến TP Hồ Chí Minh. Mỗi năm, chợ Bình Tây đón khoảng 120.000 lượt khách tới thăm và mua sắm.
Với thiết kế công trình mặt tiền chợ dài 89,2m, rộng 108,6m và cao 13,1m, tháp chính của chợ gắn đồng hồ lớn là biểu tượng đặc biệt của chợ Bình Tây suốt 90 năm qua. Khu vực nhà lồng có tổng cộng 1.446 sạp, trong đó có 698 sạp tầng trệt và 748 sạp tầng lầu. Sau 90 năm hoạt động, chợ Bình Tây đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều mái ngói trong nhà lồng chợ mục nát. Cuối năm 2016, chợ Bình Tây đóng cửa để sửa chữa và nâng cấp toàn diện. Việc nâng cấp, sửa chữa chợ Bình Tây được UBND TP Hồ Chí Minh chỉ đạo thực hiện theo Luật Xây dựng và Luật Di sản văn hóa về việc quy định chi tiết về bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích.
Sau gần 2 năm đóng cửa và hơn 10 tháng tu sửa, công trình thay mới toàn bộ hệ thống rui và toàn bộ mái ngói khoảng 11.000m2 được lợp mới hoàn toàn theo kiểu mẫu ngói cũ (theo nguyên mẫu lần đầu xây chợ năm 1928); xây dựng thêm tầng hầm có diện tích 172m2; phục chế nguyên mẫu các chi tiết kèo rui, mè có đường nét trang trí đã bị hư hỏng. Lát lại toàn bộ nền tầng trệt bằng vật liệu đá mài. Các bức tường, cột, trần đều được sơn sửa mới. Trong hầm bố trí khu vệ sinh với trang bị thiết bị đẹp và hiện đại, đặt máy phát điện dự phòng, hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt. Ngoài ra, hệ thống PCCC, camera an ninh được thay mới toàn bộ để đảm bảo an toàn khi tiểu thương trở lại buôn bán.
Theo đơn vị thiết kế, việc nâng cấp được thiết kế trong tổng thể kiến trúc liên kết nhau tạo thành một tổ hợp hoàn chỉnh và hài hòa, phân bố mật độ xây dựng hợp lý giữa công trình và cả khu đất. Hình thức kiến trúc đảm bảo mỹ quan, đúng chức năng và hài hòa toàn khu vực và được Trung tâm bảo tồn và Phát huy giá trị Di tích Lịch sử - Văn hóa Thành phố xác nhận việc thực hiện trùng tu chi tiết hoa văn, màu sơn của công trình đạt yêu cầu. Sau khi thay đổi diện mạo mới của mình, chợ Bình Tây đã sẵn sàng hoạt động trở lại, hứa hẹn thu hút khách du lịch trong và ngoài nước.
Bài, ảnh: LÊ CÚC